Το ΝΑΤΟ «δεν θα συμβιβαστεί» σε ενδεχόμενη επέκταση στην Ουκρανία, τη Γεωργία και άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, καθώς αυτό έρχεται σε σύγκρουση με τις «βασικές αρχές» της συμμαχίας, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ.
Η απάντηση της συμμαχίας, για την οποία ο Στόλτενμπεργκ είπε ότι συμφώνησαν και τα 30 μέλη, δηλαδή και η Ελλάδα, παραδόθηκε στη Μόσχα σήμερα από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ, μαζί με το ξεχωριστό γραπτό σημείωμα της Ουάσιγκτον.
Οι ΗΠΑ ζήτησαν από τη Ρωσία να κρατήσει απόρρητο το περιεχόμενο της απάντησής τους.
Ο Στόλτενμπεργκ, ο οποίος καθυστέρησε μισή ώρα (!!) στην προγραμματισμένη διαδικτυακή εκδήλωση τύπου, περιέγραψε τρία βασικά θέματα που έθιξε η απάντηση του ΝΑΤΟ. Το ένα ήταν η αποκατάσταση των διπλωματικών δεσμών μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας, για τους οποίους κατηγόρησε τη Μόσχα ότι διέκοψε. Το άλλο ήταν η ετοιμότητα του ΝΑΤΟ να «εμπλακεί σε διάλογο» και «να ακούσει τις ρωσικές ανησυχίες», σεβόμενο ταυτόχρονα το δικαίωμα κάθε χώρας να επιλέγει τις δικές της ρυθμίσεις ασφαλείας.
Η Ρωσία θα πρέπει να απέχει από την «επιθετικότητα» που στοχεύει τους συμμάχους του ΝΑΤΟ και να αποσυρθεί από την «Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία», όπου δεν είναι επιθυμητή, είπε ο Στόλτενμπεργκ!
Η Ουκρανία επιμένει ότι η Μόσχα «κατέχει παράνομα» την Κριμαία, η οποία ψήφισε να επανενταχθεί στη Ρωσία μετά το πραξικόπημα του 2014 στο Κίεβο. Η Ρωσία έχει επίσης αναγνωρίσει την ανεξαρτησία δύο αποσχισμένων περιοχών της Γεωργίας που η Τιφλίδα προσπάθησε να καταλάβει με τη βία το 2008, και έχει διατηρήσει ειρηνευτικές δυνάμεις στην αμφισβητούμενη περιοχή της Υπερδνειστερίας της Μολδαβίας από το 1991.
Ο τρίτος τομέας πιθανής συνεργασίας που ανέφερε ο Στόλτενμπεργκ περιλαμβάνει συμφωνίες «μείωσης κινδύνου» και διαφάνειας στις ασκήσεις, καθώς και προτάσεις ελέγχου των όπλων που υποστήριξε ότι ήταν τόσο αποτελεσματικές στο παρελθόν. Από το 2001, οι ΗΠΑ έχουν αποχωρήσει μονομερώς από τη συνθήκη για τους αντιβαλλιστικούς πυραύλους (ABM), τη συνθήκη Ανοιχτών Ουρανών και τη Συνθήκη για τις πυρηνικές δυνάμεις μέσου βεληνεκούς (INF), ισχυριζόμενες χωρίς στοιχεία ότι η Ρωσία τις παραβίαζε.
«Μια πολιτική λύση είναι ακόμα δυνατή, αλλά, φυσικά, η Ρωσία πρέπει να δεσμευτεί με καλή πίστη», είπε ο Στόλτενμπεργκ, κατηγορώντας τη Μόσχα για «επιθετικότητα» κατά της Ουκρανίας από το 2014.
Ο Στόλτενμπεργκ επέμεινε ότι «το ΝΑΤΟ είναι μια αμυντική συμμαχία και δεν επιδιώκει αντιπαράθεση», αλλά είπε επανειλημμένα ότι η συμμαχία «δεν μπορεί και δεν θα συμβιβαστεί σε θέματα αρχών», όπως π.χ. το δικαίωμα κάθε χώρας να ενταχθεί σε αυτό. Αυτή η απόφαση ανήκει αποκλειστικά στην υποψήφια χώρα και τα μέλη του ΝΑΤΟ, που τώρα είναι 30 στον αριθμό, είπε.
Ερωτηθείς σχετικά με την απροθυμία που φέρεται να έχουν επιδείξει ορισμένα μέλη του ΝΑΤΟ τις τελευταίες εβδομάδες, ο Στόλτενμπεργκ υποστήριξε ότι «όλοι οι σύμμαχοι συμμετέχουν, όλοι οι σύμμαχοί μας έχουν συμφωνήσει» με τη γραπτή απάντηση που υποβλήθηκε στη Ρωσία. Ο πρόεδρος της Κροατίας όμως δήλωσε δημόσια ότι θα αποσύρει όλα τα στρατεύματα από το ΝΑΤΟ σε περίπτωση πολέμου στην Ουκρανία, ενώ η Γερμανία φέρεται να αρνήθηκε τη χρήση του εναέριου χώρου της για παραδόσεις όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου στο Κίεβο. Αίνιγμα πλέον αποτελεί η στάση της Ελλάδας, αφού ακόμα δεν έχει διατυπωθεί κάποιο επίσημο σχόλιο από την κυβέρνηση για τους ισχυρισμούς του Στόλτενμπεργκ.
Ο Στόλτενμπεργκ διαβεβαίωσε επίσης τους δημοσιογράφους ότι το ΝΑΤΟ έχει «σε εφαρμογή σχέδια που μπορεί να ενεργοποιήσει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα» εάν η Ρωσία «εισβάλει» στην Ουκρανία, με αιχμή του δόρατος την εμπλοκή των 5.000 στρατιωτών από τη Γαλλική Δύναμη Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF) που βρίσκεται σε κατάσταση ετοιμότητας. Οι ΗΠΑ αναθέτουν επίσης 8.400 στρατιώτες σε υψηλή ετοιμότητα στη δύναμη. Το Πεντάγωνο είχε δηλώσει προηγουμένως ότι περίπου 8.500 στρατιώτες των ΗΠΑ έχουν τεθεί σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, αλλά δεν είχε ληφθεί ακόμη η απόφαση να αναπτυχθούν.