Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών, ο στρατηγικός σχεδιασμός «δεν μια απλή καινοτομία γραφειοκρατικής διαχείρισης της πληροφορίας, είναι ένας τρόπος δημιουργικής σκέψης και συλλογικής εργασίας. Είναι προϊόν συλλογικής εργασίας από κάτω προς τα πάνω και όχι από πάνω προς τα κάτω».

Βέβαια, όπως ανέφερε, αυτό που για μας είναι μια καινοτομία, για τις περισσότερες χώρες είναι μια συνήθης πρακτική. Χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και η Σουηδία, η Ολλανδία και η Κύπρος, έχουν ήδη ενσωματώσει ένα τέτοιο τρόπο λειτουργίας. Παρά ταύτα, στην Ελλάδα το υπουργείο Εξωτερικών είναι το πρώτο υπουργείο που το κάνει.

Συγκεκριμένα, εισάγει τρεις βασικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του υπουργείου.

Πρώτον, όπως τόνισε ο κ. Δένδιας, μέσω των πέντε στρατηγικών αξόνων, των 39 στρατηγικών στόχων και των χιλιάδων δράσεων, ενοποιούνται και αλληλοεπιδρούν, οι τρεις πυλώνες της διπλωματίας:

– Η πολιτική διπλωματία

– Η οικονομική διπλωματία, η προώθηση εξαγωγών, και η προσέλκυση επενδύσεων.

– Η δημόσια διπλωματία, η οποία, στην περίπτωση της χώρας μας, έχει στοιχεία μοναδικότητας, περιλαμβάνει πολιτισμό και κουλτούρα, περιλαμβάνει την θρησκευτική διπλωματία και τον απόδημο ελληνισμό.

«Δεύτερον, μέσα από τον ορισμό μακροπρόθεσμων στόχων επιτυγχάνουμε, αυτό που νομίζουμε όλοι ότι έλειπε, να υπάρχει θεσμική συνέχεια στις προσπάθειες όλων».

Όπως εξήγησε, κάθε προϊστάμενος, είτε πολιτικός, είτε υπηρεσιακός, πρέπει να ξέρει καλά τι στόχους πρέπει να υπηρετεί στη θέση την οποία αναλαμβάνει.

Συγκεκριμένα, με την ανάληψη των καθηκόντων του, θα πρέπει να παραλαμβάνει και φάκελο με τους στόχους που θα καλείται να επιδιώξει και να αξιολογείται επί τη βάσει του ποσοστού επίτευξης αυτών των στόχων.

«Και να υπάρχει και μια άλλη δυνατότητα. Ακριβώς επειδή το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινούμαστε δεν είναι ένα σταθερό επιστημονικό εργαστήριο, αλλά είναι μια συνεχώς κινούμενη πραγματικότητα, να μπορεί να προβλεφθεί και έχει προβλεφθεί, και το περιθώριο των διορθωτικών προσαρμογών», σημείωσε.

Τρίτο, η χρήση των πόρων, είτε των ανθρώπινων πόρων και είτε των οικονομικών πόρων.

Πρόσθεσε δε πως η διάθεση και η κατανομή πόρων πρέπει να βγει από την ευρωπαϊκοκεντρική νοοτροπία. «Ούτως ή άλλως έχουμε ανοίξει τους ορίζοντές μας στον Κόλπο, στην Αφρική, στην Ινδία, παντού όπου μας οδηγούν στα στρατηγικά συμφέροντα της πατρίδας μας».

Στο πλαίσιο της κατανομής ανθρωπίνων πόρων σε σχέση με τις δράσεις και τους άξονες, είναι ήδη σε τελική φάση επεξεργασίας το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος σύνθεσης των Αρχών Εξωτερικού, που εξορθολογίζει τις συνθέσεις αυτές επί τη βάση αυτού που θέλουμε να επιδιώξουμε και να πετύχουμε, σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών.

«Με τη βοήθεια όλων και με τη συνεργασία όλων το υπουργείο εισέρχεται με μια μικρή καθυστέρηση στον 21ο αιώνα», υπογράμμισε. «Και για να διευκολύνουμε αυτή την είσοδο στον 21ο αιώνα, δημιουργούμε μια σειρά ψηφιακών βάσεων διευκόλυνσης του έργου».

Συγκεκριμένα, πρόκειται για τέσσερα έργα με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που υπερβαίνουν τα 60 εκατ. ευρώ και προκηρύσσονται τις επόμενες εβδομάδες από την κοινωνία της πληροφορίας.

α) ο ψηφιακός μετασχηματισμός του στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδίου του ΥΠΕΞ, δηλαδή η ψηφιακή απεικόνιση αυτού που συζητάμε.

«Δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης επιχειρησιακών διαδικασιών που απεικονίζει κάθε ενέργεια, δράση, ώστε να μπορούν και ψηφιακά να συνδέονται οι δράσεις και οι στόχοι με τους πόρους, τους οποίους διαθέτουμε», ανέφερε ο κ. Δένδιας.

β) η ψηφιοποίηση του ιστορικού και διπλωματικού αρχείου, «το οποίο δεν είναι ένα απλό ηλεκτρονικό αποθετήριο εγγράφων, μια μετατροπή σε ψηφιακή μορφή, αυτό που ήδη έχουμε υπό μορφή χαρτιού , που και αυτό από μόνο του θα ήταν κάτι το εξαιρετικά κρίσιμο».

«Eδώ συζητάμε για κάτι πολύ πέρα από αυτό, για ένα ενεργό αρχείο που θα παρέχει στο διπλωματικό προσωπικό τη δυνατότητα διασταύρωσης, ελέγχου, ανεύρεσης, τη δημιουργία μιας σφαιρικής εικόνας του παρελθόντος», επεσήμανε.

γ) ένα παγκόσμιο ψηφιακό κέντρο ενημέρωσης (Global Media Center), μια πλατφόρμα συλλογής όλων των πληροφοριών παγκοσμίως των μέσων μαζικής επικοινωνίας που θα αλλάξει ριζικά την άσκηση της δημόσιας διπλωματίας.

«Δεκάδες σύμβουλοι και γραμματείς επικοινωνίας θα ασχολούνται με το ουσιαστικό έργο για την προβολή των θέσεων της χώρας, αντί να κάνουν απλή αποδελτίωση», εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών.

δ) το σύστημα ηλεκτρονικής διακίνησης διαβαθμισμένης διπλωματικής αλληλογραφίας:

ε) η οικονομική διαχείριση του υπουργείου, με ψηφιοποίηση τις διαδικασίας και διασύνδεσης κεντρικής υπηρεσίας με τις αρχές του εξωτερικού.

Όπως σημείωσε ο κ. Δένδιας, το υπουργείο αντιμετωπίζει, αν και σε μικρότερο βαθμό πια, ένα οξύμωρο: να έχει τους μικρότερους πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό και από την άλλη να έχει αναπορρόφητα, χρήματα που επιστρέφει χωρίς να έχει καταφέρει να αξιοποιηθούν.

Επίσης, θα επιτρέψει να υπάρχει γνώση σε απόλυτο χρόνο του τι συμβαίνει σε όλες τις αρχές του εξωτερικού.

στ) η ψηφιοποίηση των διαδικασιών των προξενικών υπηρεσιών.

«Είναι η εκπλήρωση της υποχρέωσης της πατρίδας για την παροχή υπηρεσιών στους Έλληνες του εξωτερικού», σημείωσε και πρόσθεσε πως από τον Ιούνιο λειτουργεί ο εικονικός βοηθός στις ιστοσελίδες όλων των προξενικών αρχών μας στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, αλλά ως τον επόμενο Μάιο θα έχει γίνει και η ψηφιακή πλατφόρμα διαχείρισης αιτημάτων.

Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, έως το τέλος του έτους θα έχουν προσληφθεί 170 νέοι υπάλληλοι, όλων των κλάδων.

«Το υπουργείο χρειάζεται επίσης και συνεχή επανεκπαίδευση του υπάρχοντος στελεχιακού δυναμικού», τόνισε ο κ. Δένδιας. «Χρειάζεται να αλλάξουμε ριζικά την αρχική μας εκπαίδευση, αλλά και να καθιερώσουμε τη διαχρονική μας επανεκπαίδευση».

«Είναι ένας τελείως διαφορετικός τρόπος αντίληψης που θα μας επιτρέψει να υπερασπίσουμε τώρα και στο μέλλον τα δικαιώματα της πατρίδας μας σε καιρούς που διαγράφονται διαρκώς δυσκολότεροι», υπογράμμισε και κατέληξε λέγοντας:

«Απέναντι στους πιο δύσκολους καιρούς που έρχονται, μπορούμε να αντιπαρατάξουν τη δική μας μεγαλύτερη θέληση να ανταποκριθούμε στη συνταγματική μας υποχρέωση απέναντι στην πατρίδα και τον Έλληνα πολίτη».

Θ. Δεμίρης: Διαθέτουμε ένα καλά μελετημένο εργαλείο για να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλής Δεμίρης, χαρακτήρισε το στρατηγικό σχέδιο «κάτι αληθινά σημαντικό που μπορεί να αποβεί καίριο στην εκτέλεση της αποστολής» του υπουργείου Εξωτερικών.

«Κανείς δεν λέει ότι η δουλειά μας είναι εύκολη», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Είμαστε ένα υπουργείο ταγμένο στην εξυπηρέτηση εθνικών στόχων, στην προάσπιση των συμφερόντων μας και στην προώθηση των θέσεών μας διεθνώς, στην ενίσχυση των συμμαχιών, στην ισχυροποίηση της θέσης μας».

«Είμαστε ένα υπουργείο κατεξοχήν εξωστρεφές και λειτουργούμε ως σύνδεσμος της Πολιτείας με το εξωτερικό, ένα γραφείο διεθνών σχέσεων όλων των υπουργείων, αλλά και της Βουλής των Ελλήνων», σημείωσε ο κ. Δεμίρης.

Όπως επεσήμανε χαρακτηριστικά, «ακόμα και οι πιο αυτάρεσκοι από εμάς, σίγουρα θα παραδεχτούν ότι μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας καλύτερα» και πρόσθεσε:

«Όσο και αν η εκάστοτε ηγεσία μπορεί να έχει την απαραίτητη έμπνευση, θέληση, πρόθεση, όσο και αν ξέρουμε πολύ καλά τους βασικούς εθνικούς μας στόχους, όσο και αν ο προσωπικός ενθουσιασμός και το μεράκι του καθενός μας θα παραμείνει καθοριστικό στοιχείο, ο σχεδιασμός, η διαμόρφωση στρατηγικής, η εκπόνηση επιχειρησιακών προγραμμάτων είναι πια απαραίτητα».

«Δεν μπορεί να απευθυνόμαστε μόνο στη διάθεση ενός υπουργού, στην καταχρηστική προσαρμοστικότητα του βλέποντας και κάνοντας, στη συσσωρευμένη γνώση όσων των απέκτησαν, στο φιλότιμο όσων το έχουν. Χρειαζόμαστε ένα κεντρικό σχεδιασμό ως πυξίδα, ως κίνητρο, ως μέσο για αυτοέλεγχο», υπογράμμισε.

«Αυτό που έλειπε τώρα, υπάρχει, με τη μορφή μάλιστα ενός θεσμοθετημένου οργανισμού που μια νέα δομή, η διεύθυνση στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού, θα φροντίζει κάθε μέρα να λειτουργεί σωστά, συντονίζοντας αυτή την προσπάθεια».

Ο κ. Δεμίρης τόνισε ότι πρόκειται για μια προσπάθεια δυναμική και θα περιλαμβάνει όλους, ενώ υπογράμμισε πως το εργαλείο αυτό θα αναβαθμίζεται συνεχώς, ενώ θα δίνει τη δυνατότητα αξιολόγησης.

«Διαθέτουμε πλέον ένα επίσημο κατοχυρωμένο, καλά μελετημένο εργαλείο για να βάλουμε κάποια πράγματα σε τάξη», επεσήμανε και σημείωσε την ανάγκη αυτό το εργαλείο να το αγκαλιάσουν όλοι στο υπουργείο από την αρχή.

«Αυτό μας παρουσιάζεται σήμερα όντως, θα μας κάνει καλύτερους», ανέφερε. «Τα θεμέλια μπήκαν, το κτίριο χτίστηκε, αυτό όμως που θα κρίνει το μέλλον του είναι η χρήση από την ηγεσία και από όλους εμάς».

Ο διευθυντής της Διεύθυνσης στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού Μάριος Λυμπερόπουλος ευχαρίστησε τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια για το όραμα που είχε να αποκτήσει στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό το υπουργείο Εξωτερικών.

«Όλοι γνωρίζουμε τι πρέπει να λέμε κατά καιρούς, τι πρέπει να γίνει, όλοι ξέρουμε που πρέπει να δοθεί έμφαση, αλλά δεν ξέρουμε τι σχεδιάζει ο διπλανός μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Η κοινή στόχευση, ανέφερε, θέλει σαφή γνώση του τι επιθυμεί η πολιτική γνώση, θέλει συγκεκριμένους στόχους και συγκεκριμένες δράσεις.

Υπογράμμισε την ανάγκη όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί να οδηγεί σε μία κοινή στόχευση και να γίνεται η απαραίτητη επεξεργασία, ώστε όλα να αποδίδουν.

Δεν πρέπει να γίνονται πράγματα που δεν ταιριάζουν στους στόχους που έχει θέσει η πολιτική ηγεσία και δεν πρέπει καμία δράση να πηγαίνει χαμένη, υπογράμμισε.

Ο κ. Λυμπερόπουλος παρουσίασε αναλυτικά τους στρατηγικούς άξονες και τους στρατηγικούς στόχους, όπως τίθενται με βάση το Στρατηγικό Σχέδιο 2022-25 που υιοθετήθηκε.