Οι ιθαγενείς λαοί κατέχουν πολύτιμες γνώσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την προστασία των δασών και της άγριας ζωής. Για αυτό και η αναγνώριση και ο σεβασμός των δικαιωμάτων και των γνώσεων τους είναι ζωτικής σημασίας για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους.
Με αυτό το σκεπτικό, το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης Άμχερστ (UMass Amherst) συνεργάζεται με κοινότητες ιθαγενών στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες, για την ίδρυση ενός νέου ερευνητικού κέντρου που θα ενσωματώσει τη γνώση των ιθαγενών στη δυτική επιστήμη. Η κίνηση αυτή γίνεται εν μέσω συζητήσεων για την αποικιοκρατία της επιστήμης και της εκτίμησης ότι οι ερευνητές πρέπει να συνεργαστούν περισσότερο με τους ιθαγενείς για την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας τους.
Το νέο ερευνητικό κέντρο, που ονομάζεται Center for Braiding Indigenous Knowledges and Science (CBIKS), θα φέρει σε επαφή αυτόχθονες και δυτικούς επιστήμονες για να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τις αλληλένδετες επιπτώσεις της περιβαλλοντικής αλλαγής στα τρόφιμα, τον πολιτισμό και την κοινωνία. Το ερευνητικό κέντρο θα συνεργαστεί με 57 κοινότητες ιθαγενών σε οκτώ διεθνείς κόμβους για τη διεξαγωγή έρευνας και την ανάπτυξη λύσεων για την κλιματική αλλαγή. Θα επεκτείνει επίσης το δίκτυο 40 οργανώσεων, το οποίο περιλαμβάνει πανεπιστήμια, φυλετικά κολέγια, ΜΚΟ, μουσεία και βιομηχανικούς εταίρους, για να συνεργαστεί περαιτέρω με τις κοινότητες των ιθαγενών και να δημιουργήσει περιφερειακούς κόμβους.
«Ως αυτόχθονες έχουμε τη δική μας επιστήμη που την αφηγούμαστε στις ιστορίες μας. Πρέπει να σκεφτούμε πώς να κάνουμε την επιστήμη με διαφορετικό τρόπο και να συνεργαστούμε διαφορετικά με τις κοινότητες των ιθαγενών», δήλωσε η Σόνια Άτελέι, καθηγήτρια αρχαιολογίας, μέλος της φυλής Anishinaabe-Ojibwe και συν-επικεφαλής του κέντρου.
Για τον συν-επικεφαλής Γιόν Γούντραφ, ιζηματολόγο στο UMass, το κέντρο αντιστρέφει την καθιερωμένη επιστημονική μεθοδολογία. Αντί να σκέφτονται την επιστημονική θεωρία και στη συνέχεια να προχωρούν από την παγκόσμια στην τοπική κλίμακα, οι αυτόχθονες επιστήμονες ξεκινούν πρώτα με τις κοινότητες και στη συνέχεια επεκτείνονται στον ευρύτερο κόσμο. Πρόκειται για μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση καθώς οι κοινότητες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, εξήγησε ο Γούντραφ, ο οποίος είναι και συνδιευθυντής του Northeast Climate Adaptation Science Center στο UMass. Χρειαζόμαστε μια ισορροπία και των δύο προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων, σημείωσε.
Το νέο ερευνητικό κέντρο εγκαινιάστηκε μαζί με άλλα τρία τα οποία επικεντρώνονται στην προηγμένη ακουστική, την ποσοτική κυτταρική βιολογία και τη σωματιδιακή φυσική της τρισδιάστατης εκτύπωσης και επιδιώκει να αξιοποιήσει μια παγκόσμια δεξαμενή ιθαγενούς γνώσης. Ένα έργο που πρόκειται να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο έτος στον κόμβο του βορειοδυτικού Ειρηνικού επικεντρώνεται σε μια μέθοδο καλλιέργειας αχιβάδων που εφαρμόζεται εδώ και χιλιάδες χρόνια από τους ιθαγενείς πληθυσμούς κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού στον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Μάρκο Χατς, μέλος του Ινδιάνικου Έθνους Samish και θαλάσσιος οικολόγος στο Πανεπιστήμιο Western Washington, έχει περάσει σχεδόν δύο δεκαετίες δουλεύοντας με κοινότητες ιθαγενών για να διερευνήσει και να αναβιώσει αυτή την αρχαία μέθοδο. Χάρη στη χρηματοδότηση, ο Χατς και οι συνεργάτες του θα μπορέσουν να επεκτείνουν τις συνεργασίες τους σε κοινότητες ιθαγενών στην Ουάσιγκτον και την Αλάσκα.
Ο Χατς, συν-επικεφαλής του κόμβου του βορειοδυτικού Ειρηνικού, δήλωσε ότι τα διδάγματα από αυτό το έργο θα βοηθήσουν στην καθοδήγηση μελλοντικών μελετών στο κέντρο. Επιπλέον, το κέντρο έχει ήδη αναπτύξει τα δικά του πρωτόκολλα για τη διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Η Άτελεϊ σημείωσε επίσης ότι οι επιστήμονες θα επικεντρωθούν στην εξεύρεση τρόπων επικοινωνίας των αποτελεσμάτων τους με τις κοινότητες, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης κόμικς, αφισών και θεάτρου.
«Μοιράζεστε αυτά που έχετε μάθει και το κάνετε αυτό μέσω ιστοριών, μέσω της τέχνης, μέσω οποιουδήποτε προσιτού μέσου». Αυτό δεν είναι μια δευτερεύουσα σημείωση. Είναι αναπόσπαστο μέρος του κύκλου της επιστημονικής δραστηριότητας», κατέληξε η συν-επικεφαλής του νέου ερευνητικού κέντρου.
ΠΗΓΗ: Nature
www.ertnews.gr