Η εξημερωμένη μορφή του καλαμποκιού διαμορφώνει τον πολιτισμό εδώ και περίπου 9.000 χρόνια και εξακολουθεί να παρέχει ένα μεγάλο μέρος των θερμίδων του αναπτυσσόμενου κόσμου. Μέχρι τη δεκαετία του 2040, όμως, είναι πολύ πιθανό, οι τέσσερις χώρες που παράγουν σχεδόν το σύνολο των παγκόσμιων εξαγωγών αραβοσίτου, να χάσουν ταυτόχρονα πάνω από το 10% της σοδειάς τους.
Αυτό προκύπτει από την έκθεση του Chatham House που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, στην οποία περιγράφονται λεπτομερώς οι πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, εάν δεν μειώσουμε δραστικά τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με την έκθεση, οι αποδόσεις των βασικών καλλιεργειών θα μπορούσαν τελικά να μειωθούν κατά ένα τρίτο μέχρι το 2050, εάν οι κυβερνήσεις δεν αυξήσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού.
Μεταξύ των βασικών προϊόντων που ήδη πλήττονται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία αποδίδονται στην κλιματική αλλαγή, είναι και το σκληρό σιτάρι που απαιτείται για την παραγωγή μεγάλου μέρους των ζυμαρικών στον κόσμο.
Η αύξηση κατά 50% της τιμής ενός πακέτου μακαρόνια που προβλέπεται σε ορισμένα μέρη ως αποτέλεσμα της εξαντλημένης παγκόσμιας συγκομιδής σιταριού, είναι μια μικρή αλλά σημαντική υπενθύμιση ότι η αύξηση της θερμοκρασίας του κλίματος μπορεί κυριολεκτικά να μας στερήσει το φαγητό.
Στον Καναδά, τον μεγαλύτερο εξαγωγέα σκληρού σιταριού στον κόσμο, οι θερμοκρασίες ρεκόρ του περασμένου καλοκαιριού και η διάχυτη ξηρασία που αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή, μείωσαν την αναμενόμενη παραγωγή της χώρας για φέτος σε περίπου 3,5 εκατομμύρια μετρικούς τόνους, μια μείωση σχεδόν 50% σε σχέση με πέρυσι. Οι Ευρωπαίοι παραγωγοί εν τω μεταξύ κατακλύστηκαν από βροχοπτώσεις ρεκόρ που αποδίδονται στην αύξηση της θερμοκρασίας.
Το σκληρό σιτάρι δεν είναι το μόνο βασικό προϊόν που επηρεάζεται από την κλιματική κρίση. Ο καφές είναι πιθανό να ακριβύνει και να επηρεαστεί η ποιότητά του. Στην Καλιφόρνια, περίπου 70.000 αγροκτήματα, τον μεγαλύτερο παραγωγό τροφίμων στις ΗΠΑ, λειτουργούν με δραστικά μειωμένες μερίδες νερού και ο ποταμός Παρανά στη Νότια Αμερική, ένα ζωτικό μέσο μεταφοράς σιτηρών, έφτασε πρόσφατα σε χαμηλό επίπεδο 77 ετών.
Ο βαρύς αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων χειροτέρεψε από την πανδημία του κορονοϊού. Τα αποτελέσματα αυτού του αντίκτυπου εμφανίστηκαν με ποικίλους τρόπους – οι συσκευασίες της κέτσαπ ξαφνικά μειώθηκαν τόσο πολύ που χρειάστηκε να κατασκευαστούν νέες γραμμές παραγωγής, τα αποθέματα αλεύρων έπεσαν θύματα της έξαρσης της οικιακής αρτοποιίας εξαιτίας των λόκνταουν και ξαφνικά έγινε πολύ πιο δύσκολο να σιτιστούν τα παιδιά στα σχολεία.
Πέρυσι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η παγκόσμια πείνα αυξήθηκε κατακόρυφα, καθώς η πανδημία διέκοψε τις αλυσίδες εφοδιασμού και διόγκωσε τις τιμές των τροφίμων. Σχεδόν το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού υποσιτιζόταν, ανέφερε ο ΟΗΕ, και σχεδόν το ένα τρίτο δεν είχε σταθερά πρόσβαση στα τρόφιμα που χρειαζόταν σε καθημερινή βάση.
Οι σύγχρονες αλυσίδες εφοδιασμού είναι γενικά κατασκευασμένες για αποτελεσματικότητα. Αλλά συχνά δεν είναι σχεδιασμένες για να αντέχουν την απρόβλεπτη κατάσταση που προκαλεί μια ξαφνική καταστροφή.
Πρόσφατα, ένας αριθμός ρεκόρ φορτηγών πλοίων αναγκάστηκε να ακινητοποιηθεί κοντά στα πολυσύχναστα λιμάνια της νότιας Καλιφόρνιας λόγω διαταραχών που σχετίζονται με την πανδημία, και η συμφόρηση των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου έχει φθάσει σε ιστορικά επίπεδα στην Κίνα.
Η κλιματική αλλαγή δεν ήταν βέβαια καθόλου ξαφνική. Οι ειδικοί χτυπάνε το καμπανάκι εδώ και πολλά χρόνια και τονίζουν ότι οι αντιδράσεις ήταν γενικά λίγες.
Κατά κάποιο τρόπο, η πανδημία μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμη από αυτή την άποψη. Τα προσωρινά εμπόδια που δημιούργησε στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων φαίνεται να έχουν αφυπνίσει πολλούς ανθρώπους στο γεγονός ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να κάνει το ίδιο πράγμα, αν και σε πιο μόνιμη βάση.
Το ζήτημα των επιπτώσεων του κλίματος στις γεωργικές αποδόσεις αποτέλεσε θέμα συζήτησης κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του Φόρουμ για τον αντίκτυπο της βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα. Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρου, για παράδειγμα, σημείωσε ότι η παραγωγή πολλών καλλιεργειών στη χώρα του έχει μειωθεί μετά από δεκαετίες ανοδικής προόδου.
www.ertnews.gr