Ένα βήμα πιο κοντά στην ανάπτυξη ιατρικών θεραπειών που θα γυρίζουν το βιολογικό ρολόι πίσω, επιτέλεσαν επιστήμονες στις ΗΠΑ, οι οποίοι κατάφεραν να αναζωογονήσουν ιστούς μεσήλικων ποντικιών.
Οι ερευνητές χορήγησαν σε μεσήλικα ποντίκια μια μορφή γονιδιακής θεραπείας που επανέφερε τα ώριμα κύτταρά τους σε μια πιο νεανική κατάσταση, σύμφωνα με βιολογικούς δείκτες που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση των επιπτώσεων της γήρανσης.
Όπως αναφέρει η Guardian, τα ευρήματα της μελέτης θα τροφοδοτήσουν το ενδιαφέρον για ριζοσπαστικές νέες θεραπείες που θα στοχεύουν στην επιβράδυνση ή την αναστροφή της διαδικασίας γήρανσης ως μέσο αντιμετώπισης ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως ο καρκίνος, τα εύθραυστα οστά και το Αλτσχάιμερ.
«Μια σειρά από ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία θα μπορούσαν να επωφεληθούν από αυτή την προσέγγιση», δήλωσε στην Guardian ο Χάινριχ Τζάσπερ, συνεργάτης και διευθυντής στην αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Genentech.
Οι επιστήμονες βασίστηκαν σε προηγούμενη εργασία του Ιάπωνα νομπελίστα καθηγητή Σίνια Γιαμανάκα, ο οποίος έδειξε ότι μια ομάδα τεσσάρων ουσιών, γνωστές ως «παράγοντες Γιαμανάκα», μπορεί να μετατρέψει τα ενήλικα κύτταρα σε νεανικά βλαστικά κύτταρα που είναι ικανά να σχηματίσουν σχεδόν οποιονδήποτε ιστό στο σώμα.
Στο άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature Aging», η αμερικανική ομάδα με επικεφαλής τον Τζάσπερ και τον καθηγητή Χουάν Κάρλος Ιζπίσουα Μπελμόντε του Ινστιτούτου Salk στην Καλιφόρνια και του Ινστιτούτου Altos στο Σαν Ντιέγκο, διαπίστωσε ότι τα ποντίκια που έλαβαν παράγοντες Γιαμανάκα για αρκετούς μήνες, έμοιαζαν νεότερα από πολλές απόψεις, με το δέρμα και τα νεφρά τους ειδικότερα να παρουσιάζουν σημάδια αναζωογόνησης.
Τα πειράματα έδειξαν ότι η αναζωογόνηση ήταν πιο αποτελεσματική όταν η θεραπεία χορηγούνταν για μεγάλο χρονικό διάστημα – επτά έως 10 μήνες – ξεκινώντας όταν τα ζώα ήταν 12 έως 15 μηνών, που αντιστοιχεί στην ηλικία των 35 έως 50 ετών στους ανθρώπους. Ωστόσο η ίδια θεραπεία είχε ελάχιστο αντίκτυπο στα ηλικιωμένα ποντίκια.
Οι ερευνητές είναι επιφυλακτικοί όσον αφορά τη χρήση των παραγόντων Γιαμανάκα στους ανθρώπους, διότι προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι τα πλήρως επαναπρογραμματισμένα κύτταρα μπορούν να μετατραπούν σε συστάδες καρκινικού ιστού που ονομάζονται τερατώματα.
Η τελευταία μελέτη δείχνει ότι ο μερικός επαναπρογραμματισμός μπορεί να αναζωογονήσει τους ιστούς χωρίς τέτοιους κινδύνους, αλλά παραμένουν περαιτέρω εμπόδια. Αντί να χρησιμοποιούνται παράγοντες Γιαμανακα για την αναζωογόνηση ηλικιωμένων ανθρώπων, πολλοί επιστήμονες υποψιάζονται ότι θα χρειαστούν νέα φάρμακα για τον μερικό επαναπρογραμματισμό των κυττάρων.
«Θεωρητικά, η βιολογική αντιστροφή μπορεί να είναι δυνατή. Ωστόσο, βρισκόμαστε σε πολύ πρώιμα στάδια όπου πρέπει να κατανοήσουμε πολύ καλύτερα τη βασική επιστήμη που κρύβεται πίσω από αυτό», δήλωσε ο Ταμίρ Τσάντρα, ειδικός στη βιολογία της γήρανσης στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Η χρήση των παραγόντων Γιαμανάκα ενέχει τον κίνδυνο πρόκλησης καρκίνου, και σε αντίθεση με τα ποντίκια, οι άνθρωποι – λόγω της διάρκειας ζωής τους – φέρουν πολύ περισσότερες μεταλλάξεις σε μεγαλύτερη ηλικία, οι οποίες μπορεί να έχουν ήδη προδιάθεση να εξελιχθούν σε καρκίνο. Οι ερευνητικές ομάδες εργάζονται πάνω στον χρόνο, τη δοσολογία και τους συνδυασμούς των παραγόντων Γιαμανάκα για την ελαχιστοποίηση αυτού του κινδύνου», πρόσθεσε.
«Τώρα που γνωρίζουμε ότι η απώλεια της κυτταρικής ταυτότητας και η αντιστροφή της γήρανσης μπορεί να είναι διαφορετικές στην πορεία τους, άλλες ομάδες προσπαθούν να βρουν νέους παράγοντες που να αποσυνδέουν την απώλεια της κυτταρικής ταυτότητας από τα αποτελέσματα της αναζωογόνησης. Οι πρώτες εφαρμογές θα είναι πιθανότατα σε ιστούς που είναι εύκολα προσβάσιμοι και μπορούν να τροποποιηθούν εκτός του σώματος, όπως τα βλαστικά κύτταρα του αίματος».
ΠΗΓΗ: The Guardian
www.ertnews.gr