Ο όρος «metaverse» εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1992 στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας με τίτλο «Snow Crash», ως ένα μέρος στο οποίο οι άνθρωποι καταφεύγουν για να ξεφύγουν από έναν επικίνδυνο κόσμο που κυριαρχείται από εταιρείες. Σήμερα ο όρος αναφέρεται σε μια σειρά από εικονικές εμπειρίες που απέκτησαν δημοτικότητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όπως το βιντεοπαιχνίδι Fortnite, τα non-fungible tokens (ψηφιακά πιστοποιητικά πνευματικής ιδιοκτησίας που αποθηκεύονται μέσα στο blockchain), ή οι διαδικτυακές συναντήσεις και εκδηλώσεις.

Ωστόσο τις τελευταίες εβδομάδες η χρήση αυτού του όρου, έχει προκαλέσει ανησυχία για τις πιθανές ηθικές και κοινωνικές επιπτώσεις του – αφού ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ δήλωσε ότι σε πέντε χρόνια το Facebook θα είναι μια «metaverse εταιρεία».

Ο ιδρυτής και βασικός μέτοχος της εταιρείας αξίας 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων περιέγραψε έναν διαδικτυακό κόσμο όπου οι άνθρωποι που φορούν ακουστικά εικονικής πραγματικότητας- το Facebook έχει αγοράσει την πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας Oculus – δεν θα βλέπουν απλώς περιεχόμενο αλλά θα βρίσκονται μέσα σε αυτό. Θα είναι ένας ψηφιακός χώρος που θα δημιουργείται από εταιρείες, δημιουργούς και προγραμματιστές, στον οποίο οι άνθρωποι θα μπορούν να ζουν τη ζωή τους σε εικονικό περιβάλλον.

Το Facebook προωθεί στην Ουάσιγκτον, την ιδέα του «metaverse». Η Σέριλ Σάντμπεργκ, διευθύνουσα σύμβουλος του Facebook, και ο Νικ Κλεγκ, αντιπρόεδρος για τις παγκόσμιες υποθέσεις και τις επικοινωνίες του, ηγούνται της εκστρατείας αυτής.

Σύμφωνα με την Washington Post, η εταιρεία βρίσκεται σε συζητήσεις με δεξαμενές σκέψης σχετικά με τα πρότυπα και τα πρωτόκολλα του «metaverse», μια κίνηση-λένε ορισμένοι- η οποία επιτρέπει στην εταιρεία να μετατοπίσει τη συζήτηση μακριά από ζητήματα όπως η αντιμονοπωλιακή αγωγή που κατέθεσε η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου πέρυσι.

Όμως οι ειδικοί φοβούνται ότι το «metaverse» θα διευκολύνει εταιρείες όπως το Facebook, να καταγράφουν και να επωφελούνται από ακόμη περισσότερα δεδομένα. Προειδοποιούν επίσης ότι χρειάζεται περισσότερη πρόβλεψη και κυβερνητική προστασία για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος να κατακλυστεί ο χώρος και οι ζωές των ανθρώπων, από τη μεγάλη τεχνολογία (Big Tech).

«Ξέρω ότι δεν είναι μια δημοφιλής άποψη, αλλά πιστεύω ότι οι βλάβες που βλέπουμε εκ των υστέρων, ειδικά στα παιδιά, αλλά και στους ενήλικες, είναι αρκετά ανησυχητικές. Για αυτό θα πρέπει να εργαστούμε για να θέσουμε σε εφαρμογή ρυθμίσεις διακυβέρνησης – ελέγχους για τη διαφάνεια, την προστασία των δεδομένων κ.λπ. και τις βλάβες, ειδικά για τα παιδιά – πριν επιτραπεί σε αυτές τις εταιρείες να βγούνε στην αγορά», δήλωσε η Ρόμπιν Μάνσελ, καθηγήτρια νέων μέσων και διαδικτύου στο London School of Economics.

Ενώ για τους περισσότερους ανθρώπους το «metaverse» είναι ένας αφηρημένος όρος, οι γίγαντες του διαδικτύου επενδύουν ήδη πολλές ελπίδες – και χρήματα – σε αυτό. Το Facebook εγκαινίασε πρόσφατα μια υπηρεσία συναντήσεων εικονικής πραγματικότητας, το Horizon Workrooms, όπου οι άνθρωποι φορούν ακουστικά και συναντώνται σε έναν ψηφιακό χώρο.

Η δημοφιλής πλατφόρμα λάνσαρε και τα Ray-Ban Stories, τα πρώτα «έξυπνα γυαλιά» που διαθέτουν δύο κάμερες, μικρόφωνο, ηχείο και φωνητικό βοηθό. Εν τω μεταξύ, ο διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, Σάτια Ναντέλα, δήλωσε ότι η εταιρεία επενδύει σημαντικά στο «επιχειρηματικό metaverse».

Η Μάνσελ δήλωσε ότι τα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα που σχετίζονται με το «metaverse» θα είναι πανομοιότυπα με εκείνα των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook – συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων, της επιτήρησης, της ρύθμισης και της εκπροσώπησης του φύλου, της φυλής και της εθνικότητας. Αλλά στον καθηλωτικό κόσμο του «metaverse», θα είναι σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.

«Μου φαίνεται ότι πρόκειται απλώς για ένα ακόμη βήμα στη νομισματοποίηση των δεδομένων προς όφελος του Facebook και άλλων μεγάλων πλατφορμών, το οποίο παρουσιάζεται στους χρήστες ως κάτι διασκεδαστικό, συναρπαστικό, χρήσιμο για την παραγωγικότητα», δήλωσε η καθηγήτρια.

Ο Σκοτ Γκάλογουεϊ, καθηγητής μάρκετινγκ στο NYU Stern School of Business στη Νέα Υόρκη, δήλωσε ότι ο Ζούκερμπεργκ βρίσκεται στο επίκεντρο του γιατί το «metaverse» προσελκύει την προσοχή.

«Δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι φοβούνται το metaverse, φοβούνται το Zuckerverse. Αυτό  έχει καταφέρει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που παίρνουν τις πληροφορίες τους από το Facebook από ό,τι οι άνθρωποι στο νότιο ημισφαίριο συν την Ινδία», πρόσθεσε.

Ο Ντέιβιντ Λέσλι, επικεφαλής του τομέα ηθικής στο Ινστιτούτο Alan Turing στο Λονδίνο, δήλωσε ότι το «metaverse» θα προσφέρει μια «καταπακτή διαφυγής» από την αντιμετώπιση των μεγαλύτερων προβλημάτων της κοινωνίας.

Η ιδέα, είπε, θέτει ηθικά ερωτήματα γύρω από τα πάντα, όπως για παράδειγμα ποιος το κατασκευάζει και το ελέγχει. «Υπάρχει ο κίνδυνος ο πληθυσμός του metaverse να είναι ανισόρροπος όσον αφορά την κοινωνικοοικονομική, έμφυλη και εθνοτική σύνθεση. Δεν ζούμε σε μια εποχή όπου υπάρχει ισότιμη πρόσβαση στα είδη των υποδομών που θα χρειαζόταν κανείς για να ασχοληθεί με αυτές τις τεχνολογίες».

Ο Μπρεντ Μίτελσταντ, ανώτερος ερευνητής σε θέματα ηθικής των δεδομένων στο Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης, δήλωσε ότι ο δυνητικός κοινωνικός αντίκτυπος του «metaverse» δεν είναι καθόλου σίγουρος.

«Αν είναι τόσο ανατρεπτικό όσο, ας πούμε, το να πηγαίνουν οι άνθρωποι σε εικονικά ραντεβού αντί να συναντιούνται στην πραγματική ζωή, θα είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε την επίδραση στη φύση των σχέσεων».

Ωστόσο, πρόσθεσε, αν το Facebook καταφέρει να σας κάνει να περνάτε πολύ χρόνο εκεί, τότε πετυχαίνει τον στόχο του να συλλέγει περισσότερα δεδομένα και να τα αξιοποιεί.

«Ξαφνικά έχετε περισσότερες πηγές δεδομένων από όσες υπάρχουν σήμερα, οι οποίες συνδυάζονται και διοχετεύονται μέσω του metaverse. Και αν το Facebook πετύχει το σκοπό του, τότε προφανώς θα ξοδεύετε ένα σημαντικό κομμάτι του χρόνου σας εκεί».

ΠΗΓΗ: The Guardian

 

www.ertnews.gr