Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες προέβλεπαν πως η αυξανόμενη ακτινοβολία του Ήλιου μπορεί να εξατμίσει τους ωκεανούς της Γης μέσα σε 2 δισεκατομμύρια χρόνια, ένα νέο μοντέλο όμως βασισμένο σε 400.000 προσομοιώσεις, λέει πως η μείωση του οξυγόνου θα είναι αυτή που θα σκοτώσει πρώτη τη ζωή στη Γη.
Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι ερευνητές έτρεξαν λεπτομερή μοντέλα της βιόσφαιρας της Γης, λαμβάνοντας υπόψη αλλαγές από τη φωτεινότητα του Ήλιου και την αντίστοιχη πτώση στα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, καθώς το αέριο θα διασπάται από την αυξανόμενη θερμότητα. Λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα σημαίνει λιγότεροι οργανισμοί που φωτοσυνθέτουν – όπως τα φυτά – με αποτέλεσμα λιγότερο οξυγόνο. Έτσι, η ατμόσφαιρα της Γης θα επιστρέψει σε μία κατάσταση που βρισκόταν πριν 2.4 δισεκατομμύρια χρόνια πριν το Μεγάλο Γεγονός Οξυγόνωσης, όταν ήταν πλούσια σε μεθάνιο και φτωχή σε οξυγόνο.
Η αλλαγή αυτή θα λάβει χώρα σε περίπου ένα δισεκατομμύριο χρόνια από τώρα, αλλά όταν γίνει θα γίνει απότομα. Εκείνο το σημείο θα είναι το τέλος του δρόμου για τον άνθρωπο και τις περισσότερες μορφές ζωής που βασίζονται στο οξυγόνο για να ζήσουν.
Το μοντέλο προβλέπει πως η αποξυγόνωση στην ατμόσφαιρα με τα επίπεδα του πολύτιμου αερίου να πέφτουν απότομα σε επίπεδα της Αρχαϊκής Γης, θα προκληθεί μάλλον πριν την εισαγωγή υγρών συνθηκών αερίων θερμοκηπίου στο κλιματικό σύστημα της Γης και πριν την εκτεταμένη απώλεια νερού επιφανείας από την ατμόσφαιρα. Η πτώση στο οξυγόνο θα είναι πολύ, πολύ ακραία. Μιλάμε για ένα εκατομμύριο φορές λιγότερο οξυγόνο από αυτό που έχουμε σήμερα.
Αυτό που κάνει ενδιαφέρουσα την έρευνα είναι η σχέση της με την αναζήτηση κατοικήσιμων πλανητών εκτός Ηλιακού Συστήματος. Το ατμοσφαιρικό οξυγόνο μάλλον είναι απίθανο να βρίσκεται ως μόνιμο χαρακτηριστικό σε κατοικήσιμους πλανήτες γενικώς, κάτι το οποίο επηρεάζει τις προσπάθειές μας να ανιχνεύσουμε σημάδια ζωής αλλού. Είναι πιθανό να πρέπει να ερευνούμε άλλα στοιχεία πέρα από το οξυγόνο για να βρούμε ζωή σε άλλους πλανήτες.
Η πλούσια σε οξυγόνο ιστορία της Γης μπορεί να αποτελέσει στην πραγματικότητα μόλις το 20-30% της συνολικής της ιστορίας.
Η ατμόσφαιρα μετά τη μεγάλη αποξυγόνωση χαρακτηρίζεται από ανεβασμένα επίπεδα μεθανίου, χαμηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα και καθόλου στοιβάδα του όζοντος. Η Γη θα είναι τότε ένας κόσμος αναερόβιων μορφών ζωής.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience.