Οικουμενικός. Οραματιστής. Κάποιες φορές και αμφιλεγόμενος. Αλλά ποτέ «πολίτης θεατής». Πάντα «πολίτης δρων».
Η ζωή του Μίκη Θεοδωράκη ήταν συνυφασμένη με την πολιτική δράση και τους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία. Η δράση του είχε πολύ μεγάλο προσωπικό κόστος και παρ’ ολίγον να του στοιχίσει την ίδια του τη ζωή. Όμως οι αντιξοότητες τον ωθούσαν να εμπνέεται, να δημιουργεί και εντέλει να μεγαλουργεί. Η πολιτική δράση του Μίκη Θεοδωράκη κατά την ταραγμένη δεκαετία του ’60 και η αντίστασή του στη Χούντα των Συνταγματαρχών τον καθιέρωσαν ως σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα.
Μέσα από την πολυτάραχη ζωή του ξεδιπλώνεται η πολιτική ιστορία της κατοχικής και μεταπολεμικής Ελλάδας. Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν έμεινε μόνο στις μουσικές νότες, εξίσου πλούσια και περιπετειώδης ήταν η ενασχόληση του με δαιδάλους της πολιτικής, γράφοντας τη δική του ιστορία.
Στην κατοχή θα συλληφθεί από τους Ιταλούς και θα βασανιστεί. Στα Δεκεμβριανά του ’44 οργανώνεται στον ΕΛΑΣ.
Την σκληρή εποχή του εμφυλίου, λόγω των ιδεών του θα είναι ένας από τους συχνούς επισκέπτες της ασφάλειας.
Επικεφαλής των «Λαμπράκηδων»
Στην επιστροφή του, στις αρχές του 1960 βρίσκει μια Αθήνα να διαδηλώνει για το 114, για την Κύπρο και για περισσότερη δημοκρατία. Το πολιτικό κλίμα είναι ηλεκτρισμένο. Τρία χρόνια αργότερα, το 1963, το τρίκυκλο του παρακράτους δολοφονεί εν ψυχρώ, το Γρηγόρη Λαμπράκη.
Λίγες μέρες αργότερα, με την Αθήνα να σείεται από διαδηλώσεις, θα ιδρυθεί η νεολαία των Λαμπράκηδων με επικεφαλής τον Μίκη.
Την ίδια εποχή εκλέγεται πρώτος σε ψήφους βουλευτής της ΕΔΑ στη Β’ εκλογική περιφέρεια Πειραιά, όπου είχε βάλει υποψηφιότητα.
Χούντα
Με την επιβολή της Απριλιανής δικτατορίας μπαίνουν στο γύψο και τα τραγούδια του Μίκη.
Το Μάιο του 1967 ιδρύει μαζί με άλλους την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Δικτατορίας, το ΠΑΜ και εκλέγεται πρόεδρός του.
Την ίδια χρονιά συλλαμβάνεται από τη Χούντα. Μπουμπουλίνας, φυλακές Αβέρωφ, απεργία πείνας, νοσοκομείο από κει στην Ζάτουνα Αρκαδίας.
Το Σφαγείο
Επόμενος σταθμός στο μακρύ κατάλογο των τόπων εξορίας και φυλακών το στρατόπεδο στον Ωρωπό. Η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται επικίνδυνα. Εκεί με τον Ανδρέα Λεντάκη στο διπλανό κελί να τον βασανίζουν, θα μυρίσει το σφαγείο τους θυμάρι και το κελί τους κόκκινο ουρανό.
Το 1974 επιστρέφει στην Ελλάδα που μετράει τις πληγές του εφτάχρονου γύψου. Το «Καραμανλής ή τανκς» μια δήλωση που αποδόθηκε στον Μίκη, χωρίς ωστόσο να έχει ειπωθεί έτσι ακριβώς θα γράψει ιστορία και θα μείνει στην ιστορία.
Λίγο μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας κι ενώ ο Μίκης προετοίμαζε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα δέχτηκε ένα τηλεφώνημα από το γραφείο του τότε πρωθυπουργού. Ο ίδιος διηγείται: «Μίκης Θεοδωράκης: Μου τηλεφώνησαν εκ μέρους του κ. Καραμανλή και μου απαγορεύουν να βγω έξω απ’ την Αθήνα. Αρχίζει πολύ άσχημα τη διακυβέρνηση της χώρας με απαγορεύσεις. Και μπορεί αυτή τη στιγμή να είμαστε σε πολύ άσχημη κατάσταση και να έχουμε απ’ τη μια τον Καραμανλή κι απ’ την άλλη τα τανκς. Δηλαδή, ήταν μια καταγγελία του Καραμανλή, διότι ξεκίνησε άσχημα απαγορεύοντας να κάνω συναυλίες. Και την άλλη μέρα η “Βραδυνή” είχε τίτλο “Καραμανλής ή τανκς”. Να το διαψεύσω αυτό; Να πω ότι δεν είναι δικό μου; Αφού στη βάση συμφωνούσα, διότι είχα προτείνει εγώ λύση Καραμανλή. Δεν ήταν όμως αυτό το σύνθημά μου…».
Το 1974 κατεβαίνει υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο της Ενωμένης Αριστεράς. Το 1981 και το 1985 εκλέγεται βουλευτής στην Βʹ Πειραιά με το ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ.
To 1990 συνεργάζεται ο ως ανεξάρτητος με την ΝΔ και στην κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη ανέλαβε υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου παρά τω Πρωθυπουργώ και αργότερα Επικρατείας.
Το Φεβρουάριο του 2018 ήταν ο κεντρικός ομιλητής στο συλλαλητήριο για το Μακεδονικό στην Πλατεία Συντάγματος. Η ομιλία του και η παρουσία του προκάλεσε πολλές συζητήσεις και αντιδράσεις.
O Mίκης απάντησε στους επικριτές του ότι δεν κατανόησαν την ειρωνεία και τον σαρκασμό του στην εισαγωγή της ομιλία του για να στηλιτεύσει την παρουσία της Χρυσής Αυγής και λοιπών ακροδεξιών στοιχείων.
Πηγή: ΕΡΤ / Ρεπορτάζ: Γιάννης Φασουλάς
www.ertnews.gr