Γυναικείες οργανώσεις που ζητούν να κατοχυρωθεί νομικά ο όρος γυναικοκτονία διακινούν τις τελευταίες ώρες ένα νέο μήνυμα καλώντας όλες τις γυναίκες όλων των ηλικιών να πάρουν μέρος στην συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα δικαστήρια Ευελπίδων.

Υπενθυμίζεται ότι και στις 19/6 πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση στη μνήμη της Κάρολαϊν, η οποία δολοφονήθηκε από τον 33χρονο σύζυγό της Μπάμπη Αναγνωστόπουλο την 11η Μαΐου στο σπίτι τους στα Γλυκά Νερά.

Δεκάδες γυναίκες ντυμένες στα μαύρα και έχοντας ζωγραφισμένα κόκκινα (σ.σ. ματωμένα) χέρια στο λαιμό, ζήτησαν να μπει ένα τέλος στον κατάλογο γυναικοκτονιών στην χώρα μας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο όρος είναι εγκληματολογικός και περιγράφει ο είδος του εγκλήματος. Παρόλο που τόσο ο ΟΗΕ, όσο και ΠΟΥ ανανωρίζουν τον όρο αυτό υπάρχουν πολλοί που δεν συμφωνούν με τον ορισμό αυτό γιατί η εγκληματολόγος Diana E. H. Russell που τον καθιέρωσε ήταν φεμινίστρια και ακτιβιστρια.

Για την ιστορία η ορολογία ξεκίνησε να χρησιμοποιείται από την ίδια το 1976 και μόλις το 1992 άρχισε να χρησιμοποιείται και επίσημα.

Σε κάθε περίπτωση ο όρος δεν αντικαθιστά ούτε μειώνει νομικά τον όρο ανθρωποκτονία. 

Ο ορισμός

Το Ευρωπαϊκό Ινστ΄ίτουτο για την ισότητα των Φύλων δίνει τον ακ΄όλουθο ορισμό σχετικά με την γυναικοκτονία:

Πρόκειται για δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους, οι οποίες διαπράττονται ή γίνονται ανεκτές τόσο από ιδιώτες όσο και από δημόσιους φορείς.Ο όρος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα άσκησης βίας από ερωτικό σύντροφο, τον βασανισμό και τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα μισογυνισμού, τη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών ως «εγκλήματα για λόγους τιμής» και λοιπές μορφές δολοφονίας, τη στοχευμένη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων, και περιπτώσεις γυναικοκτονίας οι οποίες συνδέονται με συμμορίες, το οργανωμένο έγκλημα, εμπόρους ναρκωτικών και την εμπορία γυναικών και κοριτσιών.

Ο όρος «femicidio» (από το αγγλικό «femicide», ήτοι γυναικοκτονία) χρησιμοποιείται εκτενώς στη Λατινική Αμερική ως χρήσιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση της ανησυχητικής κλιμάκωσης των πολύ βίαιων δολοφονιών γυναικών και κοριτσιών. Εισήχθη παράλληλα η λέξη «feminicidio» προκειμένου να αποτυπωθεί το στοιχείο της ατιμωρησίας και της θεσμικής βίας λόγω έλλειψης λογοδοσίας και επαρκούς ανταπόκρισης από την πλευρά του κράτους, όταν διαπράττονται τέτοιες δολοφονίες.

Ο δεύτερος όρος χρησιμοποιείται όταν διακυβεύεται η ευθύνη του κράτους.

Στατιστικός ορισμός

Η δολοφονία μιας γυναίκας από ερωτικό σύντροφο και ο θάνατος μιας γυναίκας ως αποτέλεσμα πρακτικής που είναι επιβλαβής στις γυναίκες. Ως ερωτικός σύντροφος νοείται πρώην ή νυν συζύγος ή συντρόφος, ανεξάρτητα από το αν ο/η δράστης/στρια έχει μοιραστεί ή μοιράζεται την ίδια κατοικία με το θύμα.

 Η Φωτεινή Κούβελα πρώην Γενική Γραμματέα Ισότητας των Φύλων είχε τονίσει απαντώντας σε όσους θεωρούν ότι διαχωρίζει τις γυναίκες η υιοθέτηση του όρου «γυναικοκτονία» : «Ο όρος γυναικοκτονία είναι ένας όρος πολύ συγκεκριμένος. Δεν αναιρεί, ούτε αντιτίθεται στον όρο ανθρωποκτονία. Στο βαθμό, λοιπόν, που προσλαμβάνεται ως νεολογισμός, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι νεολογισμοί δεν γεννιούνται από σύμπτωση. Προκύπτουν ως επιτακτική ανάγκη, βρίσκονται σε άρρηκτη σύνδεση με τον κοινωνικό παλμό, τον οποίο αφουγκράζονται, ορθώνονται για να δώσουν σχήμα, όνομα και ουσία σε κάτι που αποκτά αρτιότερη δομή και χαρακτηριστικά, ανασυνθέτοντας εν πολλοίς τις προϋπάρχουσες έννοιες».

Και είχε προσθέσει : «Σε τελευταία ανάλυση, η εμμονή με τις ορθές χρήσεις των όρων και την επικράτηση νέων έναντι άλλων άπτονται του πεδίου της γλωσσολογικής ανάλυσης. Το αναφέρω, επειδή στο μικροεπίπεδο ανάλυσης των όρων ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος να αποπροσανατολιζόμαστε από την ουσία, που εν προκειμένω αφορά σε αποτρόπαια εγκλήματα εις βάρος γυναικών, τα οποία υποκινούνται από ρατσιστικά κίνητρα και εντείνουν τις έμφυλες ανισότητες.

Η σωστή αποτύπωση και ο σαφής χαρακτηρισμός ενός γεγονότος -στη συγκεκριμένη περίπτωση η γυναικοκτονία- βοηθάει να γίνει “ορατό” το πρόβλημα, να βρεθούν οι αιτίες που το γεννούν και η ιδιαιτερότητά του έναντι άλλων προβλημάτων, ώστε να πάρουμε και τα σωστά μέτρα αντιμετώπισης και εξάλειψής του. Ως εκ τούτου, μοιάζει λοιπόν μάλλον ατελέσφορο να εστιάζουμε σε ένα επίπεδο που ανταπαντάμε σε κριτικές και εμπλεκόμαστε σε “debate” λέξεων».