Ερευνητές ανίχνευσαν σεισμό με τη βοήθεια ειδικών οργάνων που είχαν τοποθετήσει σε μπαλόνι πάνω από την Καλιφόρνια, και ελπίζουν ότι αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε μια μέρα να ανιχνεύσει σεισμούς και στην Αφροδίτη.
Οι σεισμοί στη Γη και πέραν αυτής είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο είναι δομημένοι οι πλανήτες καθώς και τι συμβαίνει στο εσωτερικό τους. Οι επιστήμονες έχουν μετρήσει τους σεισμούς της σελήνης και του Άρη. Ωστόσο, οι σεισμοί της Αφροδίτης θα είναι πιο δύσκολο να ανιχνευθούν, εξαιτίας του εχθρικού περιβάλλοντος του πλανήτη.
«Μεγάλο μέρος της κατανόησής μας για το εσωτερικό της Γης – το πώς ψύχεται και τη σχέση του με την επιφάνεια όπου κατοικεί η ζωή – προέρχεται από την ανάλυση των σεισμικών κυμάτων που διασχίζουν περιοχές τόσο βαθιά όσο ο εσωτερικός πυρήνας της Γης», δήλωσε σε ανακοίνωση της NASA η Τζένιφερ Τζάκσον, γεωλόγος στο Caltech και συν-συγγραφέας της νέας έρευνας.
«Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες επίγεια σεισμόμετρα σε πυκνά ή μόνιμα δίκτυα, επιτρέπουν αυτή τη δυνατότητα στη Γη. Δεν έχουμε όμως αυτή την πολυτέλεια σε άλλα πλανητικά σώματα, ιδιαίτερα στην Αφροδίτη», δήλωσε η Τζάκσον.
Η μέτρηση των σεισμών στο φεγγάρι και τον Άρη ήταν απλή στην θεωρία αλλά δύσκολη στην εκτέλεσή της. Οι αστροναύτες του Apollo εγκατέστησαν σεισμόμετρα στο φεγγάρι κατά τη διάρκεια των αποστολών τους πριν από 50 χρόνια, και η προσεδάφιση του InSight της NASA στον Άρη περιλαμβάνει έναν εξαιρετικά ακριβή ανιχνευτή.
Ωστόσο, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι για την Αφροδίτη, το καλύτερο που θα μπορούσαν να κάνουν, είναι να σχεδιάσουν συστήματα αισθητήρων που θα μπορούν να εντοπίζουν σεισμούς από την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Συγκεκριμένα, προσδιορίζουν αν ένα αερόστατο φορτωμένο με βαρόμετρα θα μπορούσε να ανταποκριθεί στο έργο της ανίχνευσης των σεισμών της Αφροδίτης.
Τον Ιούλιο του 2019, όταν ένας ισχυρός σεισμός συγκλόνισε το Ridgecrest της Καλιφόρνιας και προκάλεσε περισσότερους από 10.000 μετασεισμούς, οι επιστήμονες εκμεταλλεύτηκαν την πληθώρα των δονήσεων για να δοκιμάσουν την ανίχνευση σεισμών με μπαλόνια. Χρησιμοποίησαν ειδικά μπαλόνια τα οποία ονόμασαν Χελώνα, Λαγός, Λαγός 2 και Τρελή Γάτα. Καθώς ο ήλιος θέρμαινε τα μπαλόνια, αυτά ανέβηκαν σε ύψος 18 έως 24 χιλιομέτρων.
Σε κάθε αερόστατο υπήρχε μια συσκευή που παρακολουθούσε την κίνηση και ένα υπερευαίσθητο βαρόμετρο για τη μέτρηση της πίεσης του αέρα και, όπως ήλπιζαν οι επιστήμονες, για την ανίχνευση ηχητικών κυμάτων χαμηλής συχνότητας που προκαλούνται από έναν μετασεισμό. Όμως το εγχείρημα ήταν δύσκολο καθώς οι επιστήμονες περίμεναν να συμβεί ένας σεισμός την ώρα που παρατηρούσαν, ο οποίος θα ήταν αρκετά ισχυρός ώστε το βαρόμετρο του μπαλονιού να τον ανιχνεύσει σε τόσο μεγάλη απόσταση και κατά τη διάρκεια της πτήσης.
«Η προσπάθεια ανίχνευσης φυσικών σεισμών με μπαλόνια είναι μια πρόκληση και όταν κοιτάς για πρώτη φορά τα δεδομένα, μπορεί να απογοητευτείς, καθώς οι περισσότεροι σεισμοί χαμηλού μεγέθους δεν παράγουν ισχυρά ηχητικά κύματα στην ατμόσφαιρα», αναφέρει στην ανακοίνωση της NASA ο Κουέντιν Μπρισό, σεισμολόγος στο Caltech και στη Νορβηγική Σεισμική Συστοιχία (NORSAR) και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης. «Ανιχνεύονται όλα τα είδη περιβαλλοντικού θορύβου, ακόμη και αυτός των μπαλονιών».
Παρόλα αυτά, στις 22 Ιουλίου σημειώθηκε ένας μετασεισμός μεγέθους 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Και τα δύο βαρόμετρα ανίχνευσαν το σήμα, αν και τα δεδομένα του οργάνου του ενός μπαλονιού περιείχαν πολύ θόρυβο ώστε οι επιστήμονες να είναι σίγουροι ότι ανίχνευσε πραγματικά τον σεισμό. Το άλλο μπαλόνι ωστόσο, ανίχνευσε αρκετά ισχυρές ενδείξεις, οι οποίες ταίριαζαν με τις επίγειες ανιχνεύσεις, παρόλο που βρισκόταν σχεδόν 78 χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο του μετασεισμού και 5 χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια της Γης εκείνη τη στιγμή.
«Επειδή υπάρχει ένα τόσο πυκνό δίκτυο επίγειων σεισμομετρικών σταθμών στη Νότια Καλιφόρνια, καταφέραμε να έχουμε τις επίγειες μετρήσεις σχετικά με τον χρόνο και τη θέση του σεισμού», δήλωσε ο Μπρισό.
Οι ερευνητές ελπίζουν να συνεχίσουν τη συλλογή δεδομένων κατά τη διάρκεια της πτήσης των μπαλονιών, και να παρατηρούν διαφορετικούς τύπους σεισμών υπό διαφορετικές ατμοσφαιρικές συνθήκες. Οι επιστήμονες θέλουν επίσης να αρχίσουν να συμπεριλαμβάνουν πολλαπλά βαρόμετρα σε κάθε μπαλόνι, προκειμένου να εντοπίσουν από πού προέρχεται ένας ανιχνευόμενος σεισμός. Επισημαίνουν επίσης ότι θα πρέπει να γίνουν πολλές μοντελοποιήσεις για να καταλάβουν πώς μπορεί να λειτουργήσει η τεχνική αυτή στην Αφροδίτη.
«Θα πρέπει να είναι ευκολότερο να ανιχνευτούν οι σεισμοί από τα ψυχρά στρώματα της ατμόσφαιρας της Αφροδίτης σε ύψος μεταξύ 50 και 60 χιλιομέτρων», δήλωσε στην ίδια ανακοίνωση ο Siddharth Krishnamoorthy, κύριος ερευνητής της προσπάθειας ανάλυσης στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA στην Καλιφόρνια.
Η ομάδα δημοσίευσε τα ευρήματά της στις 20 Μαΐου στο περιοδικό «Geophysical Research Letters».
ΠΗΓΗ: Space
www.ertnews.gr