Οι σκαντζόχοιροι φιλοξενούσαν έναν τύπο του υπερβακτηρίου MRSA πολύ πριν από τη χρήση αντιβιοτικών σε ανθρώπους και ζώα, σύμφωνα με νέα έρευνα.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χρήση αντιβιοτικών επιταχύνει την ανθεκτικότητα των βακτηρίων στα φάρμακα, είπε στην Guardian, ο Τζέσπερ Λάρσεν, κτηνίατρος στο Statens Serum Institut στην Κοπεγχάγη. Από πού προέρχονται όμως αυτά τα γονίδια που αυξάνουν την ανθεκτικοτητα στα φάρμακα;

Ο Λάρσεν και οι συνεργάτες εντόπισαν την εξέλιξη του υπερβακτηρίου Staphylococcus aureus (MRSA) που είναι ανθεκτικό στην πενικιλίνη, στους σκαντζόχοιρους, πριν από εκατοντάδες χρόνια. Στο δέρμα αυτών των ζώων, ένας μύκητας που παράγει φυσικά αντιβιοτικά μπορεί να δημιούργησε το περιβάλλον για την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας των βακτηρίων στα φάρμακα, αναφέρουν οι ερευνητές σε άρθρο τους που δημοσιεύθηκε στο «Nature».

Πρόκειται για ένα από τα πιο συνηθισμένα παθογόνα που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα, το οποίο μολύνει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους παγκοσμίως κάθε χρόνο και οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν. Ο συγκεκριμένος τύπος MRSA στον οποίο επικεντρώνεται η νέα μελέτη, προκαλεί ένα κλάσμα των περιπτώσεων στους ανθρώπους.

Η ομάδα ανακάλυψε τυχαία τον MRSA σε σκαντζόχοιρους πριν από χρόνια, όταν η βιολόγος Σόφι Ρασμούσεν, η οποία συμμετείχε στη νέα μελέτη και τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προσέγγισε την ομάδα του Λάρσεν ζητώντας της να πάρει δείγματα από κάποιους νεκρούς σκαντζόχοιρους. Από αυτά τα ζώα που συλλέχθηκαν από τη Δανία, το 61% έφερε τον MRSA.

«Βρήκαμε αυτόν τον εξαιρετικά υψηλό επιπολασμό στους σκαντζόχοιρους», λέει ο Λάρσεν, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα ζώα αποτελούσαν δεξαμενή για το σούπερ μικρόβιο.

Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν σκαντζόχοιρους (Erinaceus europaeus και Erinaceus roumanicus) από 10 ευρωπαϊκές χώρες και τη Νέα Ζηλανδία. Εργαζόμενοι σε κέντρα διάσωσης άγριων ζώων έκαναν δειγματοληψία στη μύτη, το δέρμα και τα πόδια 276 σκαντζόχοιρων. Ο MRSA ήταν διαδεδομένος στα ζώα αυτά που προέρχονταν από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σκανδιναβία και την Τσεχική Δημοκρατία.

Αναλύοντας τον S. aureus, η ομάδα βρήκε 16 στελέχη mecC-MRSA, που πήραν το όνομά τους από το γονίδιο που προσδίδει την αντοχή, και χαρτογράφησε τις εξελικτικές σχέσεις μεταξύ τους, συγκρίνοντας τις μεταλλάξεις στα γονιδιώματά τους. Από την ανάλυση, η ομάδα συμπέρανε ότι οι τρεις παλαιότερες σειρές εμφανίστηκαν πριν από 130 έως 200 χρόνια σε πληθυσμούς σκαντζόχοιρων, μολύνοντας περιοδικά ανθρώπους και βοοειδή, πολύ πριν η πενικιλίνη κυκλοφορήσει στην αγορά τη δεκαετία του 1940.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η χρήση αντιβιοτικών από τους ανθρώπους είναι ο κύριος παράγοντας της ανθεκτικότητας των ανθρώπινων παθογόνων», λέει ο Άντερς Λάρσεν, μικροβιολόγος στο Statens Serum Institut, ο οποίος ήταν επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Αλλά αυτό δεν εξηγεί πώς ο S. aureus των σκαντζόχοιρων ανέπτυξε ανθεκτικότητα στα φάρμακα. Η ομάδα πήρε ένα στοιχείο από μια μελέτη της δεκαετίας του 1960 σχετικά με το Trichophyton erinacei, έναν μύκητα που προκαλεί την δακτυλίτιδα στους ανθρώπους. Εκείνη η μελέτη ανέφερε ότι ο T. erinacei στο δέρμα του σκαντζόχοιρου σκότωσε ορισμένους S. aureus αλλά όχι άλλους που ήταν ανθεκτικοί στην πενικιλλίνη. Καλλιεργώντας τον T. erinacei στο εργαστήριο, οι ερευνητές εντόπισαν δύο αντιβιοτικά που μοιάζουν με πενικιλλίνη και τα οποία εκλύονται από τον μύκητα.

Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι οι σκαντζόχοιροι αποτελούν δεξαμενή για το MRSA επειδή «συμβιώνουν με οργανισμούς που παράγουν πενικιλλίνη», λέει ο Τζέρι Ράιτ, βιοχημικός στο Πανεπιστήμιο McMaster στο Χάμιλτον του Καναδά, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για την αντοχή στα αντιβιοτικά χωρίς να λάβουμε υπόψη το περιβάλλον, τονίζει ο Ράιτ. Η εξέλιξη της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά είναι μια σταδιακή διαδικασία που διαμορφώνεται από τη φυσική επιλογή. Οι επιστήμονες έχουν αναζητήσει αυτή την εξέλιξη κυρίως στο μικροβίωμα. Ωστόσο, τα μικροβιώματα των ζώων παρέχουν μια άλλη πιθανή πηγή για τα γονίδια που προσδίδουν ανθεκτικότητα καθώς και για πηγές νέων αντιβιοτικών, σύμφωνα με τον ερευνητή.

Ωστόσο, οι ερευνητές τόνισαν ότι δεν θα πρέπει να φοβόμαστε τους σκαντζόχοιρους, καθώς οι άνθρωποι σπάνια παθαίνουν λοιμώξεις από mecC-MRSA.

«Τα άγρια ζώα, τα οικόσιτα ζώα και οι άνθρωποι είναι όλα αλληλένδετα – όλοι μοιραζόμαστε ένα οικοσύστημα. Δεν είναι δυνατόν να κατανοήσουμε την εξέλιξη της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά αν δεν εξετάσουμε ολόκληρο το σύστημα», σημειώνουν οι επιστήμονες.

ΠΗΓΗ: Science News

 

 

www.ertnews.gr